گزارش گروه کوه نوردی سامرند از سرشاخان زیبا(کانون اوراز مهاباد)

سرشاخان(سرزمین لاله های واژگون-شلیره)نگین کردستان

گزارش گروه کوه نوردی سامرند از سرشاخان زیبا

پیرو دعوت انجمن کوهنوردان کردستان مبنی بر صعود سراسری به قلات هلم از مناطق زیبای سرشاخان پیرانشهر گروه سامرند این هفته در تدارک شرکت در برنامه و هماهنگی با اعضا بود که گروه با خبر شد برنامه به دلیل بروز پاره ای از مسائل و مشکلات ایجاد شده از طرف دعوت کنندگان لغو گردیده،بنابراین گروه خود اقدام به اجرای برنامه سرشاخان(سرزمین لاله های واژگون نگین کردستان) و صعود به قله قلات شاه نمود.روز پنج شنبه مورخه 11/12/1393 برنامه به سرپرستی و هماهنگی آقایان امین پارسا و توفیق حاجی و با تجمع در پارک زنده یاد اوراز آغاز شد.اعضای شرکت کننده شامل آقایان:

علیرضا معروفی

امین پارسا

سالار آهنگر قارنایی

منصور گلابی

توفیق حاجی

صلاح رحمانی

ارژنگ ساوجبلاغچی

پس از رسیدن ماشین به رانندگی آقای جعفر بیستی و سوار کردن کوله پشتی ها ساعت 14:30 حرکت بسمت سرزمین لاله های واژگون و نگین کردستان آغاز شد.دو مسیر از جهت نقده بسمت سرشاخان وجود دارد که عبارتند از:

1. مسیر نقده-کرد کاشانه(گردکشانه)-قله قلات شاه-این مسیر از جاده آسفالته شهر نقده بسمت پیرانشهر می باشد که در میانه راه ایست بازرسی سه راهه پسوه انحراف مسیر داشته و به سمت شهر کردکاشانه(گردکشانه) و سپس روستای لیک بن ادامه مسیر تا قله قلات شاه می باشد.

2.مسیر نقده و روستاهای کوزه گران،خلیفان ،دشت قوره،کانی بداق و روستای لیک بن و دست آخر قله قلات شاه

مسیر انتخابی گروه با توجه به بهاری بودن منطقه و دیدن مناظر زیبای بهاری دشت لاجان ،مسیر دومی بود.از نقده تا روستای خلیفان آسفالت می باشد.ادامه راه که روستای دشت قوره است تا انتهای خروجی آن خاکی است که پس از آن به روستای کانی بداق و حوزه شهرستان پیرانشهر وارد می شود.از نقده تا روستای دشت قوره 13 کیلومتر مسافت است.حد وسط روستای خلیفان و دشت قوره دره زیبایی بنام (دوولی چوغری) است.این دره در فصل بهار دره ای سرسبز و مملو از گیاهان بهاری است اما آنچه باعث رونق این منطقه گشته وجود سه درخت توت سیاه با طعم خاص است که در فصل رسیدن توت این منطقه مملو از جمعیت می شود.در این مسیر مناظر غیر قابل وصفی از سرسبزی ،کوهها ،دره ها و چشمه ها میتوان دید که واقعا خاص این منطقه است.مرتفع ترین کوه این منطقه قله فرنگ(فه ره نگ) می باشد که از شهر نقده و مخصوصا دره چوغری بسیار زیبا خودنمایی میکند. کوه فرنگ از جمله کوههای صاحب نام شهرستان نقده می باشد که در فصل های مختلف سال کانون توجه کوهنوردان است.این کوه بسیار زیبا و دارای طبیعتی زیبا و بکر است و منطقه ای استراتژیک به لحاظ واقع شدن بین 5 روستای دشت قوره ،خلیفان و بیگم قلعه ،کانی مام سیده ،بیرومغه است که از لحاظ تقسیمات جغرافی محدوده روستای دشت قوره می باشد.ارتفاع این کوه 1625 متر است.پس از عبور از روستای دشت قوری به جاده آسفالته و روستای کانی بداق می رسیم.کم کم مناظر زیبای دشت لاجان مانند عروسی سبز پوش خودنمایی میکند و هل هله و آواز خوانی پرندگان گوش هر شنونده ای را نوازش میدهد و تنها شاباشی که از شنوندگان خود می ستاند دیدن مناظر زیبای بی مانند این منطقه است.کمی جلوتر رفته و روستای کانی بداق را پشت سر می نماییم و به مسر اصلی وارد شده کمی آنطرف تر روستای لیک بن خود را در دامن سبز طبیعت پنهان کرده و از ایستادگی زره پولادین خود یعنی دره زیبای گه لو به تمامی منطقه فخر میفروشد.از دیدن این مناظر کل گروه به وجد آمده اما انچه همگان را متحیر میکند قله قلات شاه است که مانند ستونی بر زمین ،فرش و عرش خداوندی را به هم وصل کرده است.روستای زیبای لیک بن را با همه زیباییهایش پشت سر گذاشته ساعت 15:40 دقیقه وارد دروازه گه لو می شویم.گه لو دره ای زیبا و سرسبز است که ورودی آن همانند دروازه های دژی استوار بر طبیعت دوستان باز است.گه لو(گلوگاه) دره ای تنگ است که رودخانه ای خروشان در آن جریان دارد.این ناحیه با صخره و کوههای بلند دارای چندین دیواره مناسب صخره نوردی است که کوهنوردان سامرند تا به این زمان چهار دیواره بازگشایی نموده اند که مهمترین آنها دیواره زنده یاد مقبل هنرپژوه میباشد که 283 متر ارتفاع دارد. اینجا می توان شگفتی هستی و مهمان نوازی دشت لاجان و سرزمین لاله های واژگون نگین کردستان را به وضوح ناظر بود که چه بی آلایش و بدون هیچ چشم داشتی دروازه های خانه را بسوی مهمانان خود باز کرده است و آنان را به دامن زیبا خود دعوت می کند.آری کردستان مهد مردانگی و آزادگی و استقامت و شرافت و مهمان نوازی و در یک کلام مهد انسانیت است زیرا ما مردانگی و مهمان نوازی را از طبیعت،مقاومت و ایستادگی را از کوه های آهنین و سادگی و آزادی و آزادگی را از رودهای و چشمه های جاریمان آموخته ایم.دروازه گه لو را پشت سر میگذاریم سمت راست بسوی روستای احمد غریب و بعد از آن روستای بابکرآباد و منطقه زیبای کانی زرد و کانی سپی تورگن منتهی میشود.ادامه مسیر به قله قلات شاه میرسد.حد وسط گه لو دره بسیار زیبا با مناظر دور از تصور و چشمه های خروشان است که با پیوستن و نشان دادن همبستگی خود به رودی خروشان تبدیل شده و سرانجام به زاب کوچک ختم میگردند.سمت چپ گه لو مسیر ماشین رو می باشد که با شیبی تند همراه است اما رانندگان اینجا با طبیعت خو گرفته و جزئی از این همه شگفتی هستند.گه لو را که رد می کنیم به منطقه شیوه برسی و کیلی میرسیم.این مطقه نیز چشم هر رهروی را خیره خود می نماید.آنسوی شیوه برسی را دول هرمی (دره هرمی) می گویند.پس از گذر از شیوه برسی و دیدن دره ها و کوههای سر به فلک کشیده طی طریق کرده و قلات مصطفی بیگ و چین چینوک خودنمایی میکنند.چین چینوک منطقه شگفت انگیز و بسیار زیبا و سحرآمیز است که نام ان نیز از همین اسم پیداست.کوههای آن کلا بصورت چین چین می باشند که واقعا عظمت خداوندی را به تصویر میکشد.پس از گذر از شیوه برسی و کیلی قله قلات مصطفی بیگ به مانند تاج پادشاهی حضورش را به همگان اعلام و یک راست قد الم می کند.ماشین تا همینجا توان یارا دارد هر چند مسیری که وجود دارد ماشین را تا دامنه قلات شاه راهنمایی میکند اما گروه برای از دست ندادن مناظر زیبای این منطقه تصمیم میگیرد از این مسیر طی طریق کرده و با راهپیمایی ماقی مسیر را بپیماید.ساعت 16:50 دقیقه از منطقه کیلی حرکت به سمت قلات شاه را آغاز کردیم.جلو دار گروه آقای علیرضا معروفی تاریخ شناس گروه حرکت را با توضیحاتی از منطقه آغاز و در ادامه راه نیز گروه را با بیانات گوهربارشان راهنمایی میکردند.پس از گذر از کیلی قلات مصطفی بیگ و دیدن مناظر غیر قابل وصف این منطقه به قعر دره رفته و مسیر را ادامه می دهیم.کل مسیر را دامدارانی چادر زده اند که زندگی و گذران روزمره و ییلاقشان در این منطقه می گذرد.زیرا این منطقه جمعیتی فراوان از دامداران دشت لاجان را در خود جای داده است.در این مسیر خروش آب ،استواری کوههای سر به فلک کشیده و از همه مهمتر دیدن گلهای زیبای بهاری مخصوصا لاله های واژگون هر رهروی را در طبیعت مجذوب می کند.نکته مورد توجه دیگر آنست که این منطقه را سرزمین لاله های واژگوه (دشت شلیره) و نگین کردستان می خوانند.دلیل این نامگذاری این است که در اردیبهشت ماه این منطقه شاهد رویش دهها هکتار گل لاله واژگون و آلاله های زرد و انواع گونه های دیگر گلهای کوهی و وحشی است که گویی گلستان را در چشم بیننده خلق می نماید.این منطقه علاوه بر خیل زیاد دامداران جولانگاه طبیعت دوستان و کوهنوردان و مردمان عادی است که برای جمع آوری گیاهان بهاری مانند ریواس ،کنگر ،بیزا ،لوشه ، پونه ،قارچ و تره کوهی(کوراده) وارد این منطقه می شوند.گروه در دامنه کوه قلات شایه ساعت 18 عصر اقدام به چادر زنی جهت شب مانی مینماید.در همین حین باران بهاری مانند مروارید از صدف آسمان با زیبا خاصی بیرون آمده و بر زمین بوسه میزند رنگ و بوی تازه به منطقه می بخشد.پس از بارش بارانی زیبا اعضای گروه دور هم گرد آمده و پس از استراحت و صرف تنقلات مشغول شادی و پایکوبی شدند.شب را به دور همدیگر و همراه با بزم و شوخی به صبح رساندیم.صبح ساعت 8:30 دقیقه پس از صرف صبحانه و آمادگی کامل اعضا گروه آماده صعود به قله قلات شاه شد.پس از کوهپیمایی و بالا رفتن از شیب تند دامنه قلات شاه ساعت 10 هر هفت نفر از اعضای سامرند نقده با موفقیت بر بلندای قله ایستادند.قلات شاه با قله ای به شکل کلاه فرنگی با ارتفاه 2850 متر در منطقه سرشاخان قد الم کرده است.وجه تمسیه آن از این جهت است که با توجه به آثاری قدیمی که از دوران ماد برجای مانده است و به دلیل ارتفاع آن بر کل منطقه مسلط بوده و با توجه به معبرهای این منطقه به دلیل همسایگی با دولت آشوری برای مادها اهمیت سوق الجیشی فراوانی داشته است.احتمال میرود این قله بعنوان برج دیدبانی مورد توجه و استفاده حاکمان دولت ماد قرار داشته و در آن استحکاماتی ساخته اند.علت دیگر نام گذاری ان شاید بلندی و عظمت آن در منطقه بوده و چون عوام همه خوب و بزرگ را به پادشاهان نسبت می دادند شاید بدلیل بزرگی و ارتفاع آن در بین کوههای منطقه سرشاخان این قله را به قله قلات شاه نسبت داده اند.سفر به دشت لاله های واژگون کردستان بدون ایستادن بر قله قلات شاه کامل نمیشود.زیرا ایستادن بر این قله ،قله ای که یادگار ایام بسیار کهن و فرمانروایی مادها بوده باعث ایجاد حس غروری غیر قابل وصف میشود.سرتاسر شگفتی هستی و چیره دستی خالق بی همتای گیتی را میتوان با چشم دید.هر سو مینگری منظره ای است با هزارن صحفه تاریخ نانوشته از کردستان.آن سو در دور دستها زنجیره کوههای قندیل با سفید پوشی همانند سمند ی سفید خودنمایی میکند.زیرا قندیل را الهه کوههای کردستان مینماند که متاسفانه بدلایل امنینی نمیتوان به آنچا رفت و ایستادن بر بام آن برای کوهنوردان منطقه به آرزوی دست نایافتنی مبدل گشسته است .آن سو تر قله های سپی ریز ،رندوله و بابوله ،بز سینه و دالان پر ،قلات مصطفی بیگ و کانی زرد و سوی دیگرش سپی سنگ و مناظر زیبایش.آری اینجا بهشت است.اینجا طبیعت و شگفتی و عظمت خداوندی است که خودنمایی میکند.پس از استراحت و گرفتن چند عکس یادگاری حرکت بسوی پایین را آغاز میکنیم.هر چند دل کندن از آنهمه زیبایی و شگفتی غیر ممکن است اما وقتی مسافری پس باید رفت و دل کند.پس از جمع آوری گیاهان بهاری و لذت بردن از تماشای آنهمه شگفتی طبیعت ساعت 13 مشغول استراحت و صرف نهار شدیم.ساعت 15 پس از جمع آوری وسایل و چادرها آماده حرکت شدیم.در مسیر حرکت با گروه کوهنوردی هه لگورد پیرانشهر و دوستان قدیمی برخورد کرده و یادی از ایام و یادی از زنده یادان اوراز و مقبل به میان آمد.یاد دورانی که آن دو عزیز با گروه و با گرمی و صمیمیت خاصی به این منطقه می آمدند.ساعت 18:20 وارد دروازه گه لو شدیم.پس از آماده شدن افراد و سوار شدن بر ماشین بسوی دیار رهسپار شدیم.ساعت 20:00 به شهر نقده رسیدیم و برنامه با خوشی و سلامتی اعضا و بدون هیچ حادثه ناخوشایندی به اتمام رسید.

گزارش به قلم توفیق حاجی و با هماهنگی و مشارکت تاریخ شناس گروه آقای علیرضا معروفی

عکاس:توفیق حاجی

هر گونه کپی برداری از مطالب گروه بدون ذکر منبع آن ممنوع بوده و خلاف شئونات اخلاقی می باشد.

دروازه گه لو

منطقه کیلی

قلات شاه

قلات شاه و لاله های واژگون(گل شلیره)

لاله های واژگوه(گل شلیره)